Konferencja prof. Mirosława Krajewskiego - zobacz

Artykuł  - zobacz i Galeria zdjęć - zobacz

Filmową relację (na płytach DVD) ze spotkania w Oborach można zamawiać na adres:

Józef Gołębiewski

Oś. Armii Krajowej 2/19

87 - 600 LIPNO

Tel. kom. 603 881 089

Drodzy w Sercu Jezusa, bracia i siostry!

Już od 20 lat liczni pielgrzymi z okolicznych miejscowości, z terenu diecezji płockiej i z całej Polski odpowiadając na Boże wezwanie i macierzyńskie zaproszenie Maryi gromadzą się na sobotnim Wieczerniku w Oborach.

Biskup Płocki Piotr Libera w homilii wygłoszonej kilka lat temu w Oborskim Sanktuarium powiedział: „Jak nie cieszyć się z tego, że tak wiele pielgrzymek przybywa dzięki posłudze ojców karmelitów tutaj na oborskie Wieczerniki Królowej Pokoju!”.

Tutaj Matka Boża Bolesna z czułością i miłością pochyla się nad swoimi dziećmi, opatruje ich rany i wyprasza łaski potrzebne w drodze prowadzącej do Niebieskiej Ojczyzny. Wielu na nowo odkryło tutaj uzdrawiającą moc spowiedzi świętej i weszło na drogę nawrócenia.

Oborski Karmel stał się prawdziwą oazą pokoju, źródłem duchowej odnowy, szkołą modlitwy i zaangażowania w dzieło nowej ewangelizacji oraz prawdziwego nabożeństwa do Matki Bożej.

To tutaj, Maryja okrywa nas swoim opiekuńczym płaszczem – szkaplerzem świętym i uczy jak być dla siebie wzajemnie braćmi i siostrami we wspólnocie Kościoła i Narodu.

To tutaj, szczególnie poprzez udział w cosobotnim Wieczerniku Królowej Pokoju, możemy nieustannie czerpać z duchowego bogactwa Karmelu, z przykładu jego licznych świętych i błogosławionych.

W tym roku wspominamy 80. rocznicę wybuchu drugiej wojny światowej, a także 20. rocznicę beatyfikacji 108 polskich męczenników drugiej wojny światowej. W ich gronie znajduje się bł. O. Hilary Paweł Januszewski, karmelita. Dzisiaj pragniemy przypomnieć jego postać, a także martyrologium polskiego duchowieństwa związanego z klasztorem karmelitów w Oborach.

I

Święty Jan Paweł II w swoim Liście Apostolskim Tertio Millennio Adveniente napisał: „W XX wieku wrócili męczennicy. A są to często męczennicy nieznani, jak gdyby nieznani żołnierze wielkiej Bożej sprawy. Ich świadectwa nie powinny zostać zapomniane w Kościele” (TMA, 37).

Dlatego też w krypcie klasztoru pod kościołem w Oborach znajduje się miejsce pamięci męczeństwa duchowieństwa polskiego tej ziemi z okresu drugiej wojny światowej.

Kronika klasztoru oborskiego odnotowuje: 

Dn. 20 i 24 października 1939 roku wszystkich zakonników z Obór wywieziono do Rypina, na ulicę Warszawską 20, gdzie mieścił się posterunek gestapo. Oficer niemiecki, z nahajką w ręku, zapytał bardzo ostro O. Brunona Makowskiego, czy on wie, za co są aresztowani. O. Brunon odpowiedział, że nie wie. W tym momencie sześciu Niemców wojskowych dopadło O. Brunona i odebrało mu wszystko co miał, różaniec, zegarek, brewiarz, i medalik ze szyi. To samo zrobili z pozostałymi. Święte obrazki rzucili na podłogę i zaczęli po nich skakać, deptać. Zabrane różańce, szkaplerze i brewiarze kapłańskie wynieśli na podwórze, oblali benzyną i podpalili. Wpędzili wszystkich do piwnicy, bijąc każdego nahajką po głowie. Było tam wielu księży z okolicznych parafii. Hitlerowscy kaci, funkcjonariusze gestapo, znęcali się nad niewinnymi ofiarami w okrutny sposób, za to tylko, że ci uwięzieni byli Polakami.

30 października 1930 roku kapłani zostali przewiezieni ciężarówką do klasztoru w Oborach.

Ks. Marian Metler wspomina:

„Rozmieszczono nas w celach klasztornych, gdzie spaliśmy na słomie Urządzano nam często różne szykany. Na przykład: pewnego razu oficer-gestapowiec kazał wszystkim księżom iść do kaplicy klasztornej. Sam później wszedł w czapce i z papierosem (w ołtarzu znajdował się Najświętszy Sakrament), a on wyjął rewolwer i kazał nam śpiewać: Deutschland, Deutschland über alles i Die Fahne hoch. W nocy, gdy już położyliśmy się na spoczynek, gestapowcy pod oknami rąbali duży krzyż misyjny”.

Początkowo pozwolono księżom odprawiać Mszę św., ale gdy kapłani ubierali się do Mszy świętej, to straż z karabinami pilnowała ich w zakrystii i w kościele. Nie było ubranych w białe komże ministrantów służących do Mszy świętej, lecz byli uzbrojeni w karabiny niemieccy żołnierze. Jak bardzo przypominać to musiało dramat, jaki rozegrał się dwadzieścia wieków wcześniej na Kalwarii, gdzie Chrystus umierał na krzyżu, w asyście rzymskich żołnierzy. Pilnowano też, by ludzie do kościoła nie wchodzili. Potrzebne hostie do Mszy świętej po kryjomu wypiekał brat zakonny Alojzy Misiniec.

Wszyscy nowo przywiezieni przedstawiali pożałowania godny widok. Nie goleni od dłuższego czasu, zmęczeni, wygłodzeni. Poumieszczali ich po celach, spali na mokrej słomie rozłożonej na podłodze. Nic jeść nie dawali, o opaleniu cel mowy nie było; o praniu bielizny również myśleć Niemcy nie chcieli. Ludność z okolic Obór po kryjomu przynosiła co mogła, aby wyżywić uwięzionych kapłanów.

Odwiedzali nas dobrzy i ofiarni parafianie – wspomina ks. Stanisław Grabowski, którego wojna zastała jako wikariusza w Rypinie.

Odwiedziła mnie i moja matka. Zmartwiona, że nie ma wiadomości ode mnie, a bardziej sercem matki domyślająca się mojego nieszczęścia, w grudniu 1939 r. wybrała się w drogę do syna. Daleka to droga, ponad 150 km, nie było regularnej komunikacji. Nie znająca języka niemieckiego, zwykła wieśniaczka w 65. roku życia, nareszcie dotarła do Rypina. Pyta się ludzi, gdzie jest plebania, bo ona chce zobaczyć swego syna księdza. Przychodzi wreszcie do plebani i tu dowiaduje się całej prawdy. Syna nie ma, jest w więzieniu. Matka jednak musi zobaczyć syna, nawet i w więzieniu. Po prostu nie wyobrażano sobie, żeby taka możliwość w ogóle istniała. Powodowana sercem matki, sama udaje się do władz powiatowych i otrzymuje zezwolenie na spotkanie się z synem w Oborach. Dobrzy ludzie przywieźli ją razem z żywnością do klasztoru. Podeszła w latach, wymęczona trudem podróżowania, płacze z radości, że znalazła swoje dziecko przy życiu. Cieszy się, że jej syn żyje. W rozmowach ze mną jest pełna nadziei, otuchy, wiary, bo tego potrzebowałem ja, jej dziecko. Odjeżdżając, naznaczyła mnie znakiem krzyża, bo moja matka tak błogosławiła mnie ilekroć opuszczałem dom”.

Pasterz Kościoła Płockiego, Biskup Piotr Libera, w jednej z homilii pięknie powiedział: „Iluż z nas, biskupów i księży, może z wdzięcznością powiedzieć to, co św. Augustyn powiedział o swojej matce św. Monice: „To, kim się stałem i w jaki sposób, zawdzięczam mojej matce!”.

Wróćmy jeszcze do Oborskiego Martyrologium. Najbardziej w pamięci internowanych tutaj kapłanów utkwiła wizyta szefa rypińskiego gestapo Kniffla w dniu 4 grudnia 1939 r. Rypiński kat, jak o nim mówiono, zgromadził wówczas uwięzionych księży w kościele, kazał im ustawić się przez środek dwójkami, a sam zasiadł na honorowym fotelu celebransa Mszy św. Fotel ustawiony był w miejscu, gdzie teraz stoi ołtarz. Następnie wygłosił mowę pełną szykan i wyzwisk, oświadczając, że jest panem życia i śmierci zgromadzonych tu więźniów. Potem powiedział im, że jest panem życia i śmierci i mają do wyboru: porzucić sutannę kapłańską, swoje parafie i wyjechać stąd daleko (do Generalnej Guberni) albo czekać na skierowanie do obozu koncentracyjnego, do krematorium. Wybierajcie! – powiedział. I wybrali. Wybrali Chrystusa jako swojego jedynego Pana, Pana życia i śmierci. Jemu pozostali wierni do końca. Z tego kapłańskiego szeregu ustawionego przed ołtarzem nikt nie wystąpił. Żaden z nich nie zdjął sutanny, żaden z nich nie odszedł od tego ołtarza. Żaden z nich się nie ugiął, wszyscy pozostali wierni Chrystusowi do końca, do końca spełnili swoje kapłaństwo. Na wzór Tego, który ich powołał i który do końca nas umiłował, aż do całkowitej ofiary z siebie na ołtarzu krzyża.

To nie byli najemnicy, którzy uciekają na widok nadchodzącego wilka i porzucają swoją owczarnię. To byli prawdziwi pasterze, pasterze według Bożego Serca, którzy oddali życie za swoje owce, świadkowie heroicznej wiary i miłości Boga, Kościoła i Ojczyzny.

„Zwyciężyli dzięki krwi Baranka i dzięki słowu swojego świadectwa i nie umiłowali dusz swych - aż do śmierci” (Ap 12.11).

Ci wspaniali polscy kapłani pomimo zewnętrznego zniewolenia, pozostali wewnętrznie wolni i stali się prawdziwymi świadkami wiernej i ofiarnej miłości Chrystusa do Kościoła, Jego Oblubienicy. Uwierzyli tej miłości i w mocy Ducha Świętego stali się jej wiernymi świadkami. Za świętym Pawłem Apostołem mówią nam dzisiaj Ci uwięzieni i skazani kapłani: „Bracia: Jeżeli Bóg z nami, któż przeciwko nam? (…) Któż nas może odłączyć od miłości Chrystusowej? Utrapienia, ucisk czy prześladowanie, głód czy nagość, niebezpieczeństwo czy miecz? Ale we wszystkim tym odnosimy pełne zwycięstwo dzięki temu, który nas umiłował. I jestem pewien, że ani śmierć, ani życie, ani aniołowie, ani zwierzchności, ani rzeczy teraźniejsze, ani przyszłe, ani potęgi, ani co wysokie, ani co głębokie, ani jakiekolwiek inne stworzenie nie zdoła nas odłączyć od miłości Boga, która jest w Chrystusie Jezusie, Panu naszym” (por. Rz 8, 31-39).

Przetrzymywani w Oborach duchowni zostali 22 lutego 1940 roku przewiezieni do więzienia w Grudziądzu, które pełniło funkcję więzienia śledczego gestapo. Kolejnymi stacjami ich męczeńskiej drogi stały się obozy koncentracyjne w Stutthofie, Sachsenhausen i Dachau.

W podziemiach oborskiej świątyni znajduje się kaplica poświęcona pamięci tych kapłanów. Dominuje w niej duża kamienna figura Chrystusa ubranego w tunikę, skazanego na śmierć, skrępowanego sznurem, ale jednocześnie pełnego godności i głębokiego spokoju. Wokół figury na ścianach zawisły zdjęcia kapłanów więzionych w klasztorze i ich krótkie biogramy. Zdjęcia umieszczono na specjalnej metalowej konstrukcji przeplatanej drutem kolczastym. Na specjalnych tablicach wypisane imiona i nazwiska wszystkich 55 duchownych z informacją o ich dalszych losach.

W poniedziałek 25 lutego 2002 r., dokonane zostało w klasztorze pewne niezwykłe odkrycie, które jak się okazało ma ścisły związek z oborskim martyrologium. W tym czasie kontynuowane były w klasztorze prace remontowe korytarza pierwszego piętra. Najpierw robotnicy musieli zerwać z podłogi wylewkę wykonaną z cementu i trocin podczas II wojny światowej, gdy Niemcy opanowali klasztor. Po zerwaniu wylewki ukazała się podłoga z desek. Ona także została rozebrana. Wtedy okazało się, że deska znajdująca się na podłodze przy końcu korytarza, zaraz obok ostatniej celi zakonnej, ma na odwrocie jakiś napis wykonany ołówkiem. Zawołał mnie jeden z robotników. Napis był dość dobrze zachowany. Umieszczony został w grudniu 1941 roku, a więc ponad 60 lat temu, prawdopodobnie podczas naprawy drewnianej podłogi jeszcze przed wykonaniem wylewki. Napis brzmiał: Tu uwięzili Niemcy (55) księży w czasie wojny 1939 roku, tu był ich ciężki los! Jak bardzo autorowi tej krótkiej informacji zależało na tym, by tę prawdę przekazać potomnym. Zmierzyłem tę deskę. Cała miała 4 metry długości, 42 cm szerokości i 3 cm grubości. Zaledwie kilka słów na tak dużej desce. Ta deska, odkryta po 60 latach, stanowi świadectwo, przypomnienie o krzyżu tych uwięzionych kapłanów, którego nikt nie potrafi ani zmierzyć, ani zważyć. Po tym, co wcześniej zostało powiedziane lepiej rozumiemy co znaczą te krótkie słowa: tu był ich ciężki los!

Niech pamięć o nich pozostanie w nas ciągle żywa. Niech świadectwo ich wierności Chrystusowi aż do śmierci umacnia nas do mężnego wyznawania wiary w codziennym życiu. Wszyscy oni są świadkami tego, jak wielka jest moc łaski Pana naszego Jezusa Chrystusa Tego, który do końca umiłował. Ofiara tych kapłanów, dzisiaj przypomniana zawsze stanowić będzie dla nas źródło wielkiego duchowego pokrzepienia i umocnienia, szczególnie dla kleryków Wyższego Seminarium Duchownego z Płocka, którzy od 20 lat przeżywają w oborskim klasztorze swoje tygodniowe rekolekcje przed przyjęciem święceń diakonatu i prezbiteratu oraz dla młodych nowicjuszy Zakonu Karmelitów podczas rocznej formacji w Oborach.

II

13 czerwca 1999 r. Papież św. Jan Paweł II wyniósł na ołtarze ponad setkę naszych rodaków, którzy w czasie II wojny światowej ponieśli śmierć za wiarę z rąk niemieckich nazistów. Było to wydarzenie epokowe i chyba ciągle niedoceniane: oto w jednej chwili podwoiła się liczba polskich świętych i błogosławionych.

Wśród beatyfikowanych znaleźli się biskupi, kapłani i klerycy, siostry i bracia zakonni oraz wierni świeccy. Niektórzy stracili doczesne życie już w 1939 r., gdy najeźdźca z Zachodu wkraczał na polską ziemię. Inni byli mordowani w ramach terroru okupacyjnego – zabijani na miejscu lub zamęczeni w więzieniach i obozach koncentracyjnych. Większość błogosławionych to kapłani, co nie powinno dziwić. Już jesienią 1939 r. w planie niemieckiej nazistowskiej partii NSDAP co do działań na podbitych ziemiach polskich znalazł się punkt, aby odciąć Polaków od wpływu miejscowych księży katolickich. Realizując ten postulat, zamordowano ponad 20 proc. polskiego duchowieństwa. Popełnione zbrodnie słudzy Hitlera uzasadniali słowami, że są do tego zmuszeni, gdyż „polscy księża szerzą nienawiść”. A przecież oni tylko wiernie wypełniali swoje obowiązki wobec Chrystusa i ludu Bożego.

Oficjalne określenie tych bohaterów brzmi: „Błogosławieni męczennicy Antoni Julian Nowowiejski, biskup, i towarzysze”, jednak częściej stosuje się formę: „Błogosławionych 108 polskich męczenników II wojny światowej”. Na ich wspomnienie liturgiczne został wyznaczony 12 czerwca, tj. wigilia rocznicy beatyfikacji.

Do ich grona należy bł. Ojciec Hilary Paweł Januszewski, karmelita z Krakowa.

W swojej oficjalnej prośbie o przyjęcie do Zakonu Karmelitów napisał: „Czując od dzieciństwa nieodpartą chęć wstąpienia do stanu duchownego, postanawiam pójść za głosem serca i poświęcić się na służbę Bogu, wstępując do Zakonu. Mam 20 lat, ale od tej chwili pragnę żyć tylko dla Boga”.

30 grudnia 1928 r. składa pierwsze śluby zakonne i rozpoczyna studia filozoficzne w Krakowie. Należał do grona najlepszych studentów. Jego zdolności zostają zauważone przez przełożonych i w dalszych latach o. Hilary kontynuuje studia w Międzynarodowym Kolegium św. Alberta w Rzymie. Na koniec nauki o. Hilary otrzymuje nagrodę dla najwybitniejszego studenta Rzymskiej Akademii św. Tomasza. Po powrocie do Polski zostaje powierzona mu odpowiedzialna funkcja prefekta – wychowawcy kleryków w Seminarium. Sami wychowankowie określali go jako „żywy wykład Reguły zakonnej”. 1 listopada 1939r. ówczesny Prowincjał o. Elizeusz Sanchez Paradez mianuje go przeorem klasztoru w Krakowie. W Testimonium Servus Dei Hilarego Januszewskiego możemy przeczytać takie świadectwo jednego z jego współbraci: „Do każdego odnosił się z życzliwością zgodnie z założeniami zakonnymi. On kochał swój Zakon. Troszczył się o jego stan materialny i duchowy. Uchybienia poprawiał w sposób subtelny, ale konsekwentny. Dla niego Zakon to była świętość. Był sprawiedliwy i wszystkich jednakowo traktował. Braci miał w wielkim szacunku. Dla siebie był wymagający i surowy, a dla innych starał się zawsze okazywać wiele cierpliwości. Był wymagający, ale miał dużo dobroci i życzliwości względem każdego. Zalecone mu obowiązki traktował poważnie, nigdy na nikogo nie podnosił głosu”. 

Gdy wybuchła wojna sprawował urząd przeora krakowskiego konwentu karmelitów. Zdecydował by zakonnicy ścieśnili się w swoich pokojach i klasztor stał się domem otwartym dla rodaków wysiedlonych z poznańskiego. Usłyszał słowa Pana: „Dziel swój chleb z głodnym, wprowadź w dom biednych tułaczy, nagiego, którego ujrzysz, przyodziej i nie odwróć się od współziomków”.

Był dla wszystkich jak prawdziwy ojciec. Regularnie co tydzień udawał się do sierocińca na krakowskim Zwierzyńcu, gdzie nauczał dzieci katechizmu, spowiadał je i sprawował dla nich Eucharystię.

Takim prawdziwym ojcem był także dla swoich współbraci w Karmelu. Szczególnie uwidoczniło się to 4 grudnia 1940 roku, gdy żołnierze niemieccy przyszli aresztować zakonników za to, że pomimo zakazu w kościele śpiewana była pieśń „Serdeczna Matko”. O. Hilary nie został wówczas aresztowany, ponieważ w tym czasie przebywał poza klasztorem. Po powrocie od razu czynił starania by uwolnić współbraci. Mimo ostrzeżeń udał się na Gestapo, twierdząc, że to on jest przeorem klasztoru i to on odpowiada za wszystkich. W wyniku jego starań uwolniono o. Jana Konobę, który był chory i słaby. A stało się to po tym jak O. Hilary powiedział do gestapowców: „Weźcie mnie, a jego wypuśćcie”. Tam w więzieniu Gestapo przy ul. Montelupich rozpoczęła się osobista droga krzyżowa o. Januszewskiego.

Wiosną 1941 roku został przewieziony do Konzentrationslager Sachsenhausen, a stamtąd od obozu koncentracyjnego w Dachau, położonego około 15 km od Monachium. Skierowano go do bloku 28, gdzie uwięzionych było innych stu polskich duchownych. Tutaj odnalazł swoich współbraci, za którymi, w grudniu 1940 roku, wstawiał się na Gestapo w Krakowie. O. Hilary był ceniony przez współwięźniów za dobroć, uczynność i poświęcenie. Nikomu nie odmówił pomocy i czynił to z wielką skromnością i prostotą. Potrafił podzielić się z głodnym współwięźniem ostatnim kawałeczkiem chleba. Nigdy nie narzekał. Posiadał cnotę wiary w Opatrzność i lepsze jutro oraz pewność, że nic nie dzieje się bez woli Bożej. Ta cnota sprawiała, że otaczało go wiele osób potrzebujących pocieszenia i wsparcia, które im dawał, podnosząc na duchu i świadomie szerząc optymizm, szczególnie w chwilach beznadziejnej rozpaczy. Dzięki moralnemu wsparciu O. Hilarego wielu więźniów przeżyło ten okrutny czas upodlenia człowieka i jego godności. Zawsze opanowany, cieszył się wielkim szacunkiem wśród współwięźniów, dla których był również przykładem życia modlitewnego. Każdego wieczoru po obozowym apelu karmelici spotykali się razem na chwilę wspólnej modlitwy, polecając się opiece Maryi słowami hymnu „Salve Regina”. Musieli być bardzo ostrożni, ponieważ takie spotkania były zabronione i można było za nie zostać ciężko ukaranym. Ta chwila modlitwy oraz celebrowana w ukryciu Eucharystia dla nich wszystkich były siłą, która dodawała otuchy i broniła przed załamaniem. Jeden z holenderskich karmelitów mieszkających w tym samym baraku nr 28, wspomina: „Często, gdzieś w polu lub w baraku, polscy księża i współbracia celebrowali Mszę św. Dwóch lub trzech z nich czuwało, a wyglądało to tak, jakby wszyscy zajęci byli swoją pracą, a tylko jeden z nich pochylał się nad chlebem i winem, wymawiając słowa konsekracji. Nie było świec, nic nie mogło rzucać najmniejszego cienia podejrzenia, kielich to szklanka lub kubek, lecz Pan był obecny tak jak by to był piękny kościół czy też najpiękniejsza katedra”.

Na początku 1945 roku wszyscy więźniowie z ogromna nadzieją oczekiwali na wyzwolenie obozu. Dochodziły już bowiem do nich wieści, że front aliantów posuwa się szybko naprzód niosąc upragnioną wolność. Zdawało się, że ocalenie jest już bliskie. Nadzieje jednak zostały rozwiane przez epidemię tyfusu, która szybko rozprzestrzeniła się w obozie. Baraki zarażonych więźniów zostały odgrodzone drutem kolczastym, a uzbrojeni strażnicy pilnowali, by nikt się do nich nie zbliżył. Kapłani więzieni w blokach sąsiadujących z blokami zakażonymi każdego dnia patrzyli na wywożonych do krematorium zmarłych, których z każdym dniem przybywało. Świadomi swej bezsilności w niesieniu pomocy materialnej, myśleli i pragnęli udzielić im przede wszystkim pomocy duchowej. „Żeby tak móc dostać się do tych umierających i udzielić im rozgrzeszenia i Wiatyku” – myślał niejeden z nich. Lecz czyż nie było to szaleństwo?! Przecież każdemu, kto wchodził do tego bloku, wychodzić już nigdy nie było wolno. A wszyscy systematycznie po kilkunastu zaledwie dniach zarażali się tyfusem i umierali. Pójść do odizolowanych baraków to narazić się na niechybną śmierć. Decyzja o zgłoszeniu się do pracy i pomocy chorym w blokach zarażonych nie była więc łatwa. Mimo to zgłosiło się trzydziestu dwóch kapłanów, którzy w poczuciu odpowiedzialności za bliźniego zdecydowali się podjąć tę posługę. Również o. Hilary Januszewski kierowany gorliwością kapłańską dobrowolnie dołączył do tej grupy. Współbracia odradzali mu to, prosząc, by odstąpił od swojej decyzji, ponieważ potrzebny jest polskiej prowincji, którą trzeba będzie po wojnie odbudować. O. Januszewski tłumaczył im jednak, że jest świadom podjętej decyzji i wie, że wymaga ona ofiary życia, ale tam jest potrzebny. Idąc dobrowolnie z posługą kapłańską do tych, którzy umierali w opuszczeniu powtarzał: „Jestem im bardziej potrzebny niż w Krakowie”. Poszedł w sam środek obozowej nocy, tam gdzie największa panowała ciemność, tam, gdzie wołał go Chrystus. Poszedł ze światłem wiary. „Jego mocne serce zaufało Panu”. Rozgrzeszał konających, karmił ich dusze cząstką konsekrowanej Hostii, budził nadzieję - mówił o Domu Ojca, w którym Chrystus przygotował dla nich wieczne mieszkanie. Przypominał, że Kościół jest naszym Domem budowanym przez miłość i żadna przemoc ludzka i diabelska go nie zniszczy. O. Hilary po 21 dniach heroicznej posługi wśród chorych zaraził się tyfusem i po pięciu dniach agonii zmarł w uroczystość Zwiastowania Pańskiego, 25 marca 1945 roku. Jego ciało spalono w obozowym krematorium w Dachau, gdzie oddał swoje życie jako Męczennik Miłości.

Jego świadectwo, podobnie jak innych odważnych kapłanów posługujących na blokach objętych tyfusem, stało się promieniem światła spływającego z oblicza zmartwychwstałego Pana, rozpraszającym śmiertelne mroki obozowej nocy.

O. Hilary usłyszał w swoim kapłańskim sercu słowa Pana: „jeśli podasz twój chleb zgłodniałemu i na­karmisz duszę przygnębioną, wówczas twe światło zabłyśnie w ciemnościach, a twoja ciemność stanie się południem”.

Rozpalony miłością Chrystusa z własnego wyboru poszedł na bloki odcięte od reszty obozu, aby swoim konającym braciom podać Chleb Eucharystyczny, dający życie wieczne i zapalić w ich sercach światło niegasnącej nadziei przyszłego zmartwychwstania.

Z miłości ofiarował swoje życie Bogu i cierpiącym braciom, dając świadectwo prawdzie Chrystusowej Ewangelii, że nikt nie ma większej miłości, od tej, gdy kto życie swoje oddaje za przyjaciół swoich. Stał się wiernym świadkiem tej Miłości, która z krzyża pochyliła się nad grzesznym człowiekiem, aby objąć go swoimi ramionami, opatrzyć jego rany i otworzyć mu bramy Nieba.

Drodzy Moi! Takiej postawy uczymy się tutaj, w szkole Matki Bożej Bolesnej. Ona, stojąca wiernie pod krzyżem, ciągle wskazuje nam przebite Serce Jezusa, niewyczerpane źródło miłości i miłosierdzia.

Papież Franciszek powiedział: „Ten, kto stoi pod krzyżem z Maryją, uczy się kochać jak Jezus. (…) Krzyż «daje pewność wiernej miłości Boga do nas. (...) Krzyż Chrystusa zachęca także, abyśmy dali się zarazić tą miłością, uczy nas zatem patrzeć na bliźniego zawsze z miłosierdziem i miłością, zwłaszcza na tych, którzy cierpią, którzy potrzebują pomocy».

Drodzy bracia i siostry!

Pamiętajmy o tym podejmując naszą codzienną posługę miłości wobec chorych i ubogich, wobec samotnych i zranionych poczuciem odrzucenia, wobec przygniecionych swoimi słabościami i zniewolonych nałogami. Ofiarujmy im ciepło czułej miłości Pana i światło nadziei Jego miłosierdzia.  

Drodzy bracia i siostry! Pamiętajmy, że wszyscy jesteśmy wezwani, aby przyjąć i przekazywać innym światło Chrystusa Zmartwychwstałego, światło wiary, która działa przez miłość. „Wy jesteście światłem świata” – mówi Jezus. „Tak niech świeci wasze światło przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili Ojca waszego, który jest w niebie”.

Wszyscy jesteśmy wezwani, aby stać się świadkami niegasnącej nadziei, „stróżami poranka zwiastującymi nadejście słońca, którym jest Chrystus zmartwychwstały!” (bł. Jan Paweł II).

13 czerwca 1999 roku podczas uroczystej Mszy św., na placu Piłsudskiego w Warszawie, miała miejsce beatyfikacja stu ośmiu męczenników drugiej wojny światowej, wśród nich o. Hilarego Pawła Januszewskiego. W homilii Ojciec Święty Jan Paweł II powiedział: „Dziś właśnie świętujemy zwycięstwo tych, którzy oddali życie dla Chrystusa, oddali życie doczesne, aby posiąść je na wieki w Jego chwale. […] Gdy bowiem dokonujemy tego uroczystego aktu, niejako odżywa w nas wiara, że bez względu na okoliczności we wszystkim możemy odnieść pełne zwycięstwo dzięki Temu, który nas umiłował (por. Rz 8, 37). Błogosławieni męczennicy wołają do naszych serc: uwierzcie, że Bóg jest miłością! Uwierzcie na dobre i na złe! Obudźcie w sobie nadzieję! Niech ta nadzieja wyda owoc wierności Bogu we wszelkiej próbie”.

Drodzy w Chrystusie Panu, bracia i siostry!

Kończąc nasze rozważanie wznieśmy nasze oczy na drogą nam Pietę Oborską. Spójrzmy sercem w pełne miłości oblicze Matki Bolesnej pochylonej nad Synem i nad każdym z nas. Ona jako pierwsza wiernie podążała śladami swego cierpiącego Syna, z całkowitym oddaniem towarzyszyła Mu w drodze „przez krzyż do chwały”. „Ona wie, jak idzie się tą drogą, i dlatego jest Matką wszystkich chorych i cierpiących. Możemy ufnie uciekać się do Niej z synowskim oddaniem, pewni, że weźmie nas w opiekę, wesprze i nie opuści. [Ona] stoi przy naszych krzyżach i towarzyszy nam w drodze do zmartwychwstania i pełnego życia” (papież Franciszek).

Ona jest cudowną lampą niosąca całej ludzkości „światło życia”, którym jest Jej Syn, Jezus Chrystus. Gdzie Ona przychodzi, tam „wschodzi światło w ciemnościach”. Zbliżmy się do Niej, a zajaśnieje nam Chrystus.

On jest „światłością świata”, On jest pełnym mocy Synem Bożym, jedynym Odkupicielem człowieka. On przez Krew przelaną na krzyżu i swoje chwalebne zmartwychwstanie uwolnił nas spod panowania księcia ciemności, rozerwał kajdany grzechu i wyprowadził z nocy śmierci ku światłu życia wiecznego. On jest Życiem i Zmartwychwstaniem naszym. Jemu wszelka cześć i chwała na wieki wieków. Amen.

III